Dự án Thích ứng với Biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long tại tỉnh Bến Tre (AMD Bến Tre) thực hiện đầu tư với 04 nguồn Quỹ chính: Quỹ Hỗ trợ Phụ nữ Phát triển Kinh tế, Quỹ Đầu tư cơ sở hạ tầng, Quỹ hợp tác Công – Tư và Quỹ Đồng tài trợ mô hình thích ứng. Hoạt động từ năm 2014 đến năm 2020, Quỹ Đầu tư cơ sở hạn tầng của Dự án AMD Bến Tre đã đầu tư 71 công trình gồm các hạng mục như Đường giao thông kết hợp đê bao ngăn mặn; Cống, Đê ngăn mặn, trữ ngọt cục bộ; Hệ thống cấp thoát nước,.... Các công trình được xây dựng với mục tiêu góp phần thích ứng với Biến đổi khí hậu, phát triển chuỗi giá trị và kinh tế xã hội địa phương. Và công trình cấp nước tại xã Thành An, huyện Mỏ Cày Bắc là một ví dụ cụ thể cho mục tiêu và tính chất của ngồn Quỹ Đầu tư cơ sở hạ tầng.
Thành An là xã thuộc tiểu vùng 2 của huyện Mỏ Cày Bắc. Với đặc thù là địa phương có mật độ chăn nuôi, trồng trọt chiếm tỷ lệ cao, mức độ ô nhiễm từ các chất thải trong chăn nuôi, phân bón, thuốc trừ sâu... đối với kênh, rạch ngày càng lớn. Hơn nữa, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, tình trạng nắng nóng, kèm với xâm nhập mặn làm cho tình trạng thiếu nước sinh hoạt của người dân trở nên trầm trọng hơn. Tình trạng người dân sử dụng nguồn nước không hợp vệ sinh vẫn luôn tiếp diễn, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường ruột, bệnh ngoài da là rất cao. Mong muốn được tiếp cận sử dụng nguồn nước sạch, hợp vệ sinh chính là niềm khát khao, mơ ước từ boa đời nay của người dân nơi đây.
Thời gian qua, các ngành, các cấp đặc biệt quan tâm thực hiện nhiều giải pháp nhằm đáp ứng nhu cầu người dân. Bởi ho hiểu rằng nước là một phần không thể thiếu của cuộc sống mỗi người. Qua khảo sát, toàn xã có tổng số hơn 2.300 hộ dân với khoảng 8 ngàn nhân khẩu. Tuy nhiên, hiện tại có gần 360 hộ đang sử dụng nguồn nước máy được cung cấp từ Trạm cấp nước Tân Phú Tây, còn một số hộ sử dụng nước từ Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre. Phần đông các hộ dân chưa tiếp cận được nguồn nước sạch phải sử dụng nước từ các kênh rạch lắng trong bằng phèn và khử trùng bằng Clor bột, một số ít hộ sử dụng nước mưa.
Nước sinh hoạt (Nguồn: sưu tầm)
Nhằm giúp người dân có được nguồn nước sạch phục vụ sinh hoạt, năm 2017, Dự án AMD Bến Tre đầu tư hệ thống cấp nước sạch ấp Đông Trị, xã Thành An với tổng nguồn vốn hơn 1,8 tỷ đồng. Trong đó, Dự án hỗ trợ 1,6 tỷ đồng từ nguồn vốn Qũy đầu tư cơ sở hạ tầng cộng đồng, phần còn lại vận động nhân dân trực tiếp hưởng lợi đóng góp, kinh phí đối ứng hơn 188 triệu đồng gồm: đất đai, hoa màu, nơi đường ống nước đi qua. Công trình được thực hiện với tổng chiều dài hơn 20 ngàn mét, thiết kế dọc theo Đường huyện 4 và hơn 20 hẻm, nhánh rẻ lận cận.
Qua thời gian xây dựng, hiện tại hệ thống đã đi vào hoạt động, cung cấp một lượng lớn nước sạch cho hơn 100 hộ dân trên địa bàn xã. Ông Trần Văn An - Ấp Đông Lợi là một trong những hộ dân hưởng lợi từ công trình chia sẻ, nguồn nước sạch về đến tận nhà chính là niềm khát khao, mơ ước, đồng thời cũng chính là nguyện vọng của gia đình từ bấy lâu nay. Những ngày tháng 4, thời gian được nhận định là cao điểm của hạn mặn, thế nhưng gia đình không còn lo lắng về nguồn nước phục vụ ăn uống, tắm giặt như mọi năm. Bởi chất lượng nguồn nước do hệ thống cung cấp đến người dân được bảo đảm. Về giá thành cũng ổn định và hợp lý, với 4 thành viên, mỗi tháng gia đình ông An sử dụng khoảng 9-10 m3 nước, số tiền thanh toán từ 70 đến 80 ngàn đồng.
Thời gian qua, nhằm giúp người dân thuận tiện trong việc đăng ký lắp đặt đồng hồ nước, Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre cử nhân viên hỗ trợ tiếp nhận hồ sơ vào các ngày thứ 3 và thứ 5 hàng tuần. Sau khi hoàn thành hồ sơ, công ty tiến hành công đoạn khảo sát, lắp đặt đồng hồ, đường ống dẫn nước cho người dân theo yêu cầu. Tham gia dự án, người dân được miễn phí lắp đặt đồng hồ nước, với số tiền hơn 900 ngàn đồng.
Theo dự kiến, số người hưởng lợi trực tiếp từ công trình hơn 3 ngàn người, trong đó có hơn 400 hộ nghèo, cận nghèo. Bên cạnh thực hiện mục tiêu hướng đến người dân nông thôn được sử dụng nước sạch, công trình cũng tác động lớn đến chăn nuôi, sản xuất, kinh doanh của cộng đồng địa phương. Theo đó, các mô hình, tổ hợp tác như: liên kết sản xuất dừa, nuôi dê sinh sản, nuôi gà theo hướng an toàn sinh học… trên địa bàn cũng có điều kiện nhân rộng, từ đó nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm. Thời gian tới, từ nguồn vốn Qũy đồng tài trợ, dự án AMD tiếp tục đầu tư mô hình trồng trọt, chăn nuôi phù hợp, tạo sinh kế, giúp người dân thoát nghèo bền vững.
Có thể nói, việc thực hiện hệ thống cung cấp nước sạch ấp Đông Trị, xã Thành An đáp ứng nhu cầu cấp bách của người dân trong việc sử dụng nguồn nước sạch, tránh được bệnh tật liên quan, nâng cao sức khỏe, cũng như chất lượng cuộc sống cho nhân dân. Đồng thời góp phần giúp cho việc sản xuất, chăn nuôi của người dân được đảm bảo, giảm thiểu thiệt hại xảy ra, tăng lợi nhuận, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội. Đây là điều kiện thuận lợi để địa phương thực hiện tiêu chí số 17 trong chương trình Quốc gia xây dựng Nông thôn mới thời gian tới.